Hà Nội, Dak Lak
...
Tập truyện ngắn của bạn Phan Việt mang cái tên ấn tượng với người đọc VN, nên bây giờ nhiều cái title, topic hoặc đơn giản là blast của blogger mang địa danh viết đúp. Nước Mỹ, nước Mỹ thì có trùng với America, America của cụ Elia Kazan (tiểu thuyết và phim này chẳng hay lắm). Hà Nội, Hà Nội thì đã có phim hợp tác Việt Nam-Trung Quốc năm kia rồi.
Có nhiều cách tuyên truyền về việc dùng tên lặp như thế. Độ âm vang của từ, rồi cái gì như là biểu đạt theo kiểu thán từ. Hoặc là kiểu quy tắc định danh của quốc tế, ví dụ như khi đăng ký một dịch vụ thành viên của web, thường nhà cung cấp lấy nước Mỹ làm chuẩn, sinh ra (ví dụ): New York, New York - theo hiểu biết nông cạn của mình thì là thành phố New York thuộc bang New York. Hay L.A, CA. Đâm ra có nhiều khi thấy dữ liệu lẩm cẩm, ai dè trên Google Map, lại có quả Hà Nội, Đak Lak. Thì bây giờ xém tí có quả Hà Đông, Hà Tây, Hà Nội. Bỏ Hà Tây thì còn Hà Đông, Hà Nội.
Nói về lấy địa danh làm tên tác phẩm thì có nhiều cái lợi. Địa danh xác nhận cá tính luôn. Ví dụ về Hà Nội thì sẽ khiến dân SG ghét chẳng hạn (tò mò thì có vẻ cũng không còn nhiều như trước), Huế thì sẽ đẹp và thơ, Sài Gòn đẹp lắm Sài Gòn ơi Sài Gòn ơi... Địa danh tù mù và đa nghĩa thì gây được chú ý (tớ chọn những tựa quen thuộc với tai độc giả VN, kể cả tựa dịch): Chinatown, L.A confidental, Vicky Cristina Barcelona. Nếu dịch là Phố Tầu thì hỏng. Nhiều địa danh nghe đầy huyền ảo và phiêu lưu: Casablanca, Cầu sông Kwai, Những con đường xứ Flandres. Có những tựa nghe đã thấy kinh điển hoặc nên thơ: Paris sụp đổ, Xa Mạc-tư-khoa, Vòng phấn Kapkaz, Tiếng đàn Ba-la-lai-ca trên sông Đà, Người lái đò trên sông Pô Cô... Có những địa danh đưa vào đầy dụng ý: Giữa Mạc-tư-khoa nghe câu hò Nghệ Tĩnh, Suối Lê-nin.
Có lần xem phim Enemy at the gates do Jude Law đóng, về trận đánh Stalingrad năm 1943. Tên phim thì hay đấy nhưng chung chung, vì Julia Robert cũng Sleeping with the Enemy mà! Phim khá kinh điển và hoành tráng, nhưng thử nghĩ nếu lấy cái tựa có địa danh kia thì sao? Cả thế giới biết nhưng cũng có khi cảm giác là bó hẹp theo kiểu phim lịch sử. Chứ cũng chưa chắc là kỳ thị Stalin.
Những tựa lấy từ một địa danh quen thuộc như Hà Nội công nhận khó. Nhưng xem phim Woody Allen, ông này làm đến tá phim về New York, những cái tựa đơn giản, cũng chẳng có gì gợi mở lắm: Manhattan, New York Stories, Bullets Over Broadway, Manhattan Murder Mystery, Broadway Danny Rose.
Những tác phẩm về đề tài chính trị, địa phương học, xã hội chuyên về một nơi... thì người làm sách phải vắt óc ra nghĩ cách lấy đặc điểm của nơi đó làm thành cái tựa. Nhưng cái tên hay đến nhiều khi là tình cờ. Bây giờ mình cũng đang mong cái sự tình cờ đến đây.
...
Tập truyện ngắn của bạn Phan Việt mang cái tên ấn tượng với người đọc VN, nên bây giờ nhiều cái title, topic hoặc đơn giản là blast của blogger mang địa danh viết đúp. Nước Mỹ, nước Mỹ thì có trùng với America, America của cụ Elia Kazan (tiểu thuyết và phim này chẳng hay lắm). Hà Nội, Hà Nội thì đã có phim hợp tác Việt Nam-Trung Quốc năm kia rồi.
Có nhiều cách tuyên truyền về việc dùng tên lặp như thế. Độ âm vang của từ, rồi cái gì như là biểu đạt theo kiểu thán từ. Hoặc là kiểu quy tắc định danh của quốc tế, ví dụ như khi đăng ký một dịch vụ thành viên của web, thường nhà cung cấp lấy nước Mỹ làm chuẩn, sinh ra (ví dụ): New York, New York - theo hiểu biết nông cạn của mình thì là thành phố New York thuộc bang New York. Hay L.A, CA. Đâm ra có nhiều khi thấy dữ liệu lẩm cẩm, ai dè trên Google Map, lại có quả Hà Nội, Đak Lak. Thì bây giờ xém tí có quả Hà Đông, Hà Tây, Hà Nội. Bỏ Hà Tây thì còn Hà Đông, Hà Nội.
Nói về lấy địa danh làm tên tác phẩm thì có nhiều cái lợi. Địa danh xác nhận cá tính luôn. Ví dụ về Hà Nội thì sẽ khiến dân SG ghét chẳng hạn (tò mò thì có vẻ cũng không còn nhiều như trước), Huế thì sẽ đẹp và thơ, Sài Gòn đẹp lắm Sài Gòn ơi Sài Gòn ơi... Địa danh tù mù và đa nghĩa thì gây được chú ý (tớ chọn những tựa quen thuộc với tai độc giả VN, kể cả tựa dịch): Chinatown, L.A confidental, Vicky Cristina Barcelona. Nếu dịch là Phố Tầu thì hỏng. Nhiều địa danh nghe đầy huyền ảo và phiêu lưu: Casablanca, Cầu sông Kwai, Những con đường xứ Flandres. Có những tựa nghe đã thấy kinh điển hoặc nên thơ: Paris sụp đổ, Xa Mạc-tư-khoa, Vòng phấn Kapkaz, Tiếng đàn Ba-la-lai-ca trên sông Đà, Người lái đò trên sông Pô Cô... Có những địa danh đưa vào đầy dụng ý: Giữa Mạc-tư-khoa nghe câu hò Nghệ Tĩnh, Suối Lê-nin.
Có lần xem phim Enemy at the gates do Jude Law đóng, về trận đánh Stalingrad năm 1943. Tên phim thì hay đấy nhưng chung chung, vì Julia Robert cũng Sleeping with the Enemy mà! Phim khá kinh điển và hoành tráng, nhưng thử nghĩ nếu lấy cái tựa có địa danh kia thì sao? Cả thế giới biết nhưng cũng có khi cảm giác là bó hẹp theo kiểu phim lịch sử. Chứ cũng chưa chắc là kỳ thị Stalin.
Những tựa lấy từ một địa danh quen thuộc như Hà Nội công nhận khó. Nhưng xem phim Woody Allen, ông này làm đến tá phim về New York, những cái tựa đơn giản, cũng chẳng có gì gợi mở lắm: Manhattan, New York Stories, Bullets Over Broadway, Manhattan Murder Mystery, Broadway Danny Rose.
Những tác phẩm về đề tài chính trị, địa phương học, xã hội chuyên về một nơi... thì người làm sách phải vắt óc ra nghĩ cách lấy đặc điểm của nơi đó làm thành cái tựa. Nhưng cái tên hay đến nhiều khi là tình cờ. Bây giờ mình cũng đang mong cái sự tình cờ đến đây.
...
Nhận xét